Κωμωδίες του Ζαν-Πιερ Μαρτίνεζ στα ελληνικά

Γάλλος ισπανικής καταγωγής, ο Ζαν-Πιερ Μαρτίνεζ είναι ένας θεατρικός συγγραφέας με ασυνήθιστη πορεία. Αφού έκανε τα πρώτα του βήματα στη σκηνή σε ηλικία είκοσι ετών ως ντράμερ σε ροκ συγκροτήματα, στράφηκε στη σημειωτική της διαφήμισης, προτού γίνει σεναριογράφος για την τηλεόραση. Τελικά επέστρεψε στη θεατρική σκηνή ως συγγραφέας, διεκδικώντας απόλυτη ελευθερία απέναντι στις πολιτιστικές θεσμικές αρχές και στον εκδοτικό κόσμο. Με το να διαθέτει όλα τα κείμενά του δωρεάν σε θεατρικές ομάδες μέσα από τον δικό του ιστότοπο, και μάλιστα σε είκοσι γλώσσες, απέκτησε γρήγορα διεθνή αναγνώριση. Η μεγαλύτερη υπερηφάνειά του: να βλέπει τα έργα του να ανεβαίνουν σε σχεδόν εκατό χώρες, ακόμη και από νεοσύστατες θεατρικές ομάδες, και σε χώρες όπου το θέατρο λειτουργεί ως εργαλείο χειραφέτησης (όπως στο Ιράν) ή ακόμη και ως πράξη αντίστασης (όπως στο Ντνίπρο, στην Ουκρανία). Τα έργα του μελετώνται και παίζονται επίσης σε γυμνάσια, λύκεια και πανεπιστήμια σε όλο τον κόσμο.

Με τις 114 θεατρικές του δημιουργίες μέχρι σήμερα, ο Ζαν-Πιερ Μαρτίνεζ υφαίνει τον καμβά ενός μοναδικού σύμπαντος. Ο συγγραφέας αξιοποιεί με δεξιοτεχνία όλα τα μέσα της κωμωδίας, εξερευνώντας παράλληλα τα πιο διαφορετικά είδη, χωρίς να υποτιμά κανένα. Η γραφή του, συγκρίσιμη με εκείνη των μεγάλων Γάλλων συγγραφέων κωμωδίας, όπως ο Φεντό και ο Κουρτελίν, διακρίνεται για τη σύγχρονη ματιά της και μια δόση του παραλόγου που θυμίζει συχνά το σύμπαν του Ιονέσκο. Οι καταστάσεις που αναπαριστά, αν και βαθιά ριζωμένες στην καθημερινότητα, συχνά ξεφεύγουν στο υπερρεαλιστικό ή το μη πραγματικό, ενώ συνοδεύονται από διαλόγους ταυτόχρονα φυσικούς και αιχμηρούς.

Με την άριστη γνώση της σεναριακής γραφής και των εργαλείων της αφηγηματολογίας, ο Ζαν-Πιερ Μαρτίνεζ δημιουργεί γερά δομημένες πλοκές με αναπάντεχες ανατροπές. Εξίσου ξεχωρίζει στην κοινωνική κριτική, χρησιμοποιώντας την καρικατούρα και την παρωδία για να σκιαγραφήσει χαρακτήρες που είναι ταυτόχρονα θύματα μιας τυραννικής κοινωνίας… και μικροί τύραννοι στις δικές τους οικογενειακές σχέσεις. Η ματιά του προς την κοινωνία θυμίζει εκείνη του Μολιέρου, ο οποίος συνδύαζε δριμεία σάτιρα και ανθρωπιά για να καταδείξει τα ελαττώματα της εποχής του.

Ο Ζαν-Πιερ Μαρτίνεζ αγαπά επίσης να παίζει με τη μεταθεατρικότητα. Πολλά από τα έργα του θέτουν με χιούμορ ερωτήματα για τη θέση του ηθοποιού, του θεατή, ακόμα και για το ίδιο το θέατρο ως τέχνη. Αυτή η πρωτότυπη αναζήτηση προσδίδει στο έργο του μια επιπλέον διάσταση βάθους.

Ο Ζαν-Πιερ Μαρτίνεζ υπερασπίζεται ένα λαϊκό θέατρο με την πιο ευγενή έννοια του όρου: ψυχαγωγικό χωρίς ευκολίες, τολμηρό χωρίς να γίνεται χυδαίο, και πολιτικοποιημένο χωρίς διδακτισμό. Πάνω από 100 έργα του έχουν ανέβει σε περίπου 100 χώρες σε όλο τον κόσμο, σε αίθουσες χωρητικότητας 1000 θέσεων ή 50 θέσεων, αλλά και σε υπαίθριους χώρους ή μέρη εκτός θεάτρων, όπως καφέ, νοσοκομεία, γηροκομεία ή φυλακές. Μεταξύ των μεγαλύτερων επιτυχιών του συγκαταλέγονται τα έργα: Παρασκευή και 13, Strip Poker, Ένας μικρός φόνος χωρίς συνέπειες… και σε πιο πολιτικό ύφος τα Παγίδα για ηλίθιους, Κρίση και Τιμωρία, Κάτω από το τραπέζι.

Φόρμα Επικοινωνίας